அத்தியாயம் நான்கு உன்னத அறிவு பதம்
த்ருதராஷ்ட்ர உவாச
தர்ம~க்ஷேத்ரே குரு-க்ஷேத்க்ஷர
ஸமவேதா யுயுத்ஸவ:
மாமகா: பாண்டவஷ் சைவ
கிம அகுர்வத சஞ்ஜய
திருதராஷ்டிரர் கூறினார்: சஞ்ஜயனே, போர் புரியும் விருப்பத்துடன் தர்ம க்ஷேத்திரமான குருக்ஷேத்திரத்தில் ஒன்று கூடிய என் மகன்களும் பாண்டுவின் மகன்களும் என்ன செய்தனர் ?
கார்பண்ய–தோ ஷோ பஹத-ஸ் வபாவ:
ப்ருச்சாமி த்வாம் தர்ம-ஸம்மூட–சேதா:
யச் ச் ரேய: ஸ்யான் நிஷ் சிதம் ப் ரூஹி தன் மே
ஷிஷ் யஸ் தே (அ)ஹம் ஷாதி மாம் த்வாம் ப்ரபன்னம்
இப்போது நான் என் கடமையைப் பற்றிக் குழப்பமடைந்து, கருமித்தனமான பலவீனத்தால் என் இயல்புகளைகயெல்லாம் இழந்து விட்டேன். இந்நிலையில் எனக்கு நல்லது எது என்று நிச்சயமாகக் கூறும்படி உம்மைக் கேட்டுக் கொள்றேன். இப்போது உம்மிடம் சரணசடந்த சீடன் நான். அருள் கூர்ந்து எனக்கு அறிவுரை கூறுவீராக.
ஸ்ரீ-பகவான் உவாச
அஷோச்யான் அன்வஷோ சஸ் த்வம் ப்ரக்ஞா-வாதா ம்ஸ் ச பாஷஸே
கதாஸூன் அக தாஸூம்ஷ் ச நானுக்ஷஷாசந்தி பண் டிதா:
புருஷோத்தமரான முழுமுதற் கடவுள் கூறினார்: அறிவாளியைப்
போல பேசும் அதே சமயத்தில் கவலைப்பட வேண்டாதவற்றிற்காக நீ
கவசலப்படுகிறாய். அறிஞர் வாழ்பவர்களுக்காகவோ,
மாண் டவர்களுக்காகக்ஷவோ வருந்துவதில்லை.
ந த்வேவாஹம் ஜாது நாஸம்
ந த்வம் நேமே ஜனாதி பா:
ந சைவ ந ப விஷ்யாம:
ஸர்வே வயம் அத: பரம்
நானோ, நீயோ, இம்மன்னர்களோ இல்லாமலிருந்த காலம் எதுவுமில்லை. எதிர்காலத்திலும் நம்மில் எவரும் இல்லாமலிருக்கப் போவதுமில்லை.
தேஹினோ (அ)ஸ்மின் யதா தே ஹே
கௌமாரம் யௌவனம் ஜரா
ததா தேஹாந்தர-ப்ராப்திர்
தீ ரஸ் தத்ர ந முஹ் யதி
தேகத்தை உடையவனின் உடல், சிறுவயது, இளமை, முதுமை
என்று கடந்துசெல்வதைப் போல,
ஆத்மா, மரணத்தின் போது வேறு
உடலுக்கு மாற்றம் பெறுகின்றது. நிதான புத்தியுடையவர்
இது போன்ற மாற்றத்தால் திகைப்பதில்லை.