|| Sri Hayagreeva Stotram ||
jñānānandamayaṁ dēvaṁ nirmalasphaṭikākr̥tiṁ
ādhāraṁ sarvavidyānāṁ hayagrīvamupāsmahē || 1 ||
svatassiddhaṁ śuddhasphaṭikamaṇibhū bhr̥tpratibhaṭaṁ
sudhāsadhrīcībhirdyutibhiravadātatribhuvanaṁ
anantaistrayyantairanuvihita hēṣāhalahalaṁ
hatāśēṣāvadyaṁ hayavadanamīḍēmahimahaḥ || 2 ||
samāhārassāmnāṁ pratipadamr̥cāṁ dhāma yajuṣāṁ
layaḥ pratyūhānāṁ laharivitatirbōdhajaladhēḥ
kathādarpakṣubhyatkathakakulakōlāhalabhavaṁ
haratvantardhvāntaṁ hayavadanahēṣāhalahalaḥ || 3 ||
prācī sandhyā kācidantarniśāẏāḥ
prajñādr̥ṣṭē rañjanaśrīrapūrvā
vaktrī vēdān bhātu mē vājivaktrā
vāgīśākhyā vāsudēvasya mūrtiḥ || 4 ||
viśuddhavijñānaghanasvarūpaṁ
vijñānaviśrāṇanabaddhadīkṣaṁ
dayānidhiṁ dēhabhr̥tāṁ śaraṇyaṁ
dēvaṁ hayagrīvamahaṁ prapadyē || 5 ||
apauruṣēyairapi vākprapañcaiḥ
adyāpi tē bhūtimadr̥ṣṭapārāṁ
stuvannahaṁ mugdha iti tvayaiva
kāruṇyatō nātha kaṭākṣaṇīyaḥ || 6 ||
dākṣiṇyaramyā giriśasya mūrtiḥ-
dēvī sarōjāsanadharmapatnī
vyāsādayō:’pi vyapadēśyavācaḥ
sphuranti sarvē tava śaktilēśaiḥ || 7 ||
mandō:’bhaviṣyanniyataṁ viriñcaḥ
vācāṁ nidhērvāñchitabhāgadhēyaḥ
daityāpanītān dayayaina bhūyō:’pi
adhyāpayiṣyō nigamānnacēttvam || 8 ||
vitarkaḍōlāṁ vyavadhūya sattvē
br̥haspatiṁ vartayasē yatastvaṁ
tēnaiva dēva tridēśēśvarāṇā
aspr̥ṣṭaḍōlāyitamādhirājyam || 9 ||
agnau samiddhārciṣi saptatantōḥ
ātasthivānmantramayaṁ śarīraṁ
akhaṇḍasārairhaviṣāṁ pradānaiḥ
āpyāyanaṁ vyōmasadāṁ vidhatsē || 10 ||
yanmūla mīdr̥kpratibhātattvaṁ
yā mūlamāmnāyamahādrumāṇāṁ
tattvēna jānanti viśuddhasattvāḥ
tvāmakṣarāmakṣaramātr̥kāṁ tvām || 11 ||
avyākr̥tādvyākr̥tavānasi tvaṁ
nāmāni rūpāṇi ca yāni pūrvaṁ
śaṁsanti tēṣāṁ caramāṁ pratiṣṭhāṁ
vāgīśvara tvāṁ tvadupajñavācaḥ || 12 ||
mugdhēnduniṣyandavilōbhanīyāṁ
mūrtiṁ tavānandasudhāprasūtiṁ
vipaścitaścētasi bhāvayantē
vēlāmudārāmiva dugdha sindhōḥ || 13 ||
manōgataṁ paśyati yassadā tvāṁ
manīṣiṇāṁ mānasarājahaṁsaṁ
svayampurōbhāvavivādabhājaḥ
kiṅkurvatē tasya girō yathārham || 14 ||
api kṣaṇārdhaṁ kalayanti yē tvāṁ
āplāvayantaṁ viśadairmayūkhaiḥ
vācāṁ pravāhairanivāritaistē
mandākinīṁ mandayituṁ kṣamantē || 15 ||
svāminbhavaddyānasudhābhiṣēkāt
vahanti dhanyāḥ pulakānubandaṁ
alakṣitē kvāpi nirūḍha mūlaṁ
aṅgvēṣvi vānandathumaṅkurantam || 16 ||
svāminpratīcā hr̥dayēna dhanyāḥ
tvaddhyānacandrōdayavardhamānaṁ
amāntamānandapayōdhimantaḥ
payōbhi rakṣṇāṁ parivāhayanti || 17 ||
svairānubhāvās tvadadhīnabhāvāḥ
samr̥ddhavīryāstvadanugrahēṇa
vipaścitōnātha taranti māyāṁ
vaihārikīṁ mōhanapiñchikāṁ tē || 18 ||
prāṅnirmitānāṁ tapasāṁ vipākāḥ
pratyagraniśśrēyasasampadō mē
samēdhiṣīraṁ stava pādapadmē
saṅkalpacintāmaṇayaḥ praṇāmāḥ || 19 ||
viluptamūrdhanyalipikramāṇā
surēndracūḍāpadalālitānāṁ
tvadaṅghri rājīvarajaḥkaṇānāṁ
bhūyānprasādō mayi nātha bhūyāt || 20 ||
parisphurannūpuracitrabhānu –
prakāśanirdhūtatamōnuṣaṅgā
padadvayīṁ tē paricinmahē:’ntaḥ
prabōdharājīvavibhātasandhyām || 21 ||
tvatkiṅkarālaṅkaraṇōcitānāṁ
tvayaiva kalpāntarapālitānāṁ
mañjupraṇādaṁ maṇinūpuraṁ tē
mañjūṣikāṁ vēdagirāṁ pratīmaḥ || 22 ||
sañcintayāmi pratibhādaśāsthān
sandhukṣayantaṁ samayapradīpān
vijñānakalpadrumapallavābhaṁ
vyākhyānamudrāmadhuraṁ karaṁ tē || 23 ||
cittē karōmi sphuritākṣamālaṁ
savyētaraṁ nātha karaṁ tvadīyaṁ
jñānāmr̥tōdañcanalampaṭānāṁ
līlāghaṭīyantramivā:’:’śritānām || 24 ||
prabōdhasindhōraruṇaiḥ prakāśaiḥ
pravālasaṅghātamivōdvahantaṁ
vibhāvayē dēva sa pustakaṁ tē
vāmaṁ karaṁ dakṣiṇamāśritānām || 25 ||
tamāṁ sibhittvāviśadairmayūkhaiḥ
samprīṇayantaṁ viduṣaścakōrān
niśāmayē tvāṁ navapuṇḍarīkē
śaradghanēcandramiva sphurantam || 26 ||
diśantu mē dēva sadā tvadīyāḥ
dayātaraṅgānucarāḥ kaṭākṣāḥ
śrōtrēṣu puṁsāmamr̥taṅkṣarantīṁ
sarasvatīṁ samśritakāmadhēnum || 27 ||
viśēṣavitpāriṣadēṣu nātha
vidagdhagōṣṭhī samarāṅgaṇēṣu
jigīṣatō mē kavitārkikēndrān
jihvāgrasiṁhāsanamabhyupēyāḥ || 28 ||
tvāṁ cintayan tvanmayatāṁ prapannaḥ
tvāmudgr̥ṇan śabdamayēna dhāmnā
svāminsamājēṣu samēdhiṣīya
svacchandavādāhavabaddhaśūraḥ || 29 ||
nānāvidhānāmagatiḥ kalānāṁ
na cāpi tīrthēṣu kr̥tāvatāraḥ
dhruvaṁ tavā:’nādha parigrahāyāḥ
nava navaṁ pātramahaṁ dayāyāḥ || 30 ||
akampanīyānyapanītibhēdaiḥ
alaṅkr̥ṣīran hr̥dayaṁ madīyam
śaṅkā kalaṅkā pagamōjjvalāni
tattvāni samyañci tava prasādāt || 31 ||
vyākhyāmudrāṁ karasarasijaiḥ pustakaṁ śaṅkhacakrē
bhibhradbhinna sphaṭikarucirē puṇḍarīkē niṣaṇṇaḥ |
amlānaśrīramr̥taviśadairamśubhiḥ plāvayanmāṁ
āvirbhūyādanaghamahimāmānasē vāgadhīśaḥ || 32 ||
vāgarthasiddhihētōḥpaṭhata hayagrīvasaṁstutiṁ bhaktyā
kavitārkikakēsariṇā vēṅkaṭanāthēna viracitāmētām || 33 ||
Found a Mistake or Error? Report it Now