శివపదమణిమాలా

|| శివపదమణిమాలా ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ పరపద నయద్ధంస గరుతౌ
తటౌ సంసారాబ్ధేర్నిజవిషయ బోధాంకుర దలే |
శ్రుతేరంతర్గోపాయిత పరరహస్యౌ హృదిచరౌ
ఘరట్టగ్రావాణౌ భవ విటపి బీజౌఘ దలనే || ౧ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ జనన విజయ స్తంభ కలశౌ
దురంతాంతర్ధ్వాంత ప్రమథన శుభాధాన చతురౌ |
మహాయాత్రాధ్వస్య ప్రముఖ జనతా కంచుకివరౌ
మరుజ్ఘంపాయౌతౌ కృతఫల నవాంభోదమథనే || ౨ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ శివమవదతాం చైవ వసుధా-
-ముభాభ్యాం వర్ణాభ్యాం రథరథిక యో రాజ్యకలనాత్ |
తతః సర్వః శేషః పరికర ఇహాత్యత్కిమపి నో
క్వ చాఽహం క్వ త్వం నా క్వ పరమిదమూహ్యం బుధగణైః || ౩ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ విహపరసుఖాధాన చతురౌ
క్రమోచ్చారాద్ధాతోర్వినిమయవశాదర్థఘటనే |
రహస్యార్థో హ్యేషః ప్రకటయతి నామ్ని క్షితిరథం
ప్రజానామానందం కిమితి న విదుర్మూఢధిషణాః || ౪ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ యజుషితు చతుర్థ్యేకవచనో
నమః పూర్వో మంత్రః సమజనిజనిధ్వంస హతయే |
తథాపి ప్రజ్ఞాంధాః జననమృతి నక్రాహిజటిలే
పతన్త్యేతచ్చిత్రం భవజలధిపంకే శివశివ || ౫ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ భజత భజదానందజనకే
భువో భర్తా భూత్వా స తు భవతి ముక్తేరపి తథా |
ఉభాభ్యాం వర్ణాభ్యామధిగమయతార్తం వినిమయాత్
వవర్ణో భూభారం దిశతి హి శికారః పరపదమ్ || ౬ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ ద్వివచన కృత ద్వంద్వకలనా-
-ద్బ్రువంతౌ గూఢార్థం భగవదనుబంధాన్విత ధియః |
న కశ్చిన్మంత్రశ్చ ప్రథయతి తదర్థానుగమనం
తతోఽయం సర్వాసు శ్రుతిషు జయఘంటా విజయతే || ౭ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ ప్రథమమభిధాయానుగుణతః
అథో మే సంధానాద్గతిరితి చ సంధాన పరథ |
న కాలో బధ్నాతి త్యజతి నను తత్కాల ఇహ వః
కిమర్థం సంసారే పతథ యతథేమం మనువరమ్ || ౮ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ చరమపద విశ్వస్వరయుతా
వహం శబ్దోచ్చారాద్భవతి ఖలు వర్ణత్రయమనుః |
ఇమం ప్రాణాయామైః పఠథ హఠయోగాదిభిరలం
భవేదాత్మేశైక్యం కరబదరతుల్యం బుధవరాః || ౯ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ మమ కనకరత్నాయుషకథా
సుధాభోగాభోగామనుజపతపోధ్యానవిధయః |
ప్రథా బోధస్మృతిరతిగతి ప్రాప్తినిధయః
భవేతాం ప్రారబ్ధ ప్రమథన శుభాధాన చతురౌ || ౧౦ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ ప్రతి సరధరౌ ముక్తిజననే
జనుర్లక్షాకోటి ప్రమథన పరా నిత్యసదృశౌ |
కియంతో విస్రస్తా జగతి జనకా మజ్జననతః
స్మృతిం జజ్ఞే చిత్తం శివశివ కదాప్యస్తువ జనుః || ౧౧ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ విహజనుషి లబ్ధౌకిలముయా
పురా గంగా స్నాతా నను కిము కృతం చాధ్వరశతమ్ |
జడస్యైవం కిం స్యాజ్జనకకృతమాద్యం ఖలు తపః
కుమారో మే స్యాదిత్యనుమితమిదం తద్ధి పరమమ్ || ౧౨ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ శివశివ కదా నో పఠితవాన్
పురా నో చేత్ కింస్విత్ జఠర పిఠరీ సంస్థితిరియమ్ |
క్వ శంభోర్నామోక్తిః క్వ జననకథా చండకిరణే
తపత్యభ్రేఽదభ్ర భ్రమణమిహ కిం స్యాద్ధి తమసః || ౧౩ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ నిరత దురిత ధ్వంసనపరౌ
అయత్నాద్యస్యాస్తాం జగతి సకృదాస్యాంతరగతౌ |
న తస్యాప్యాశాస్యః సురకులధురీణస్య నిలయః
న ధాతుస్తస్యాసీత్పితురపి స సర్వస్య జనకః || ౧౪ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ జగపతి సమవాయస్తదపరం
నిమిత్తం వర్ణానాం శ్రుతిపథ రహస్యం నిగదితమ్ |
న చేదిత్థం సృష్టౌ పరికర ఇహాన్యోస్తియదికః
శివే సర్వాద్వైతే న కిమపి చ వస్తుప్రథయతి || ౧౫ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ వచసి మనసి ధ్వస్త దురితౌ
ప్రహృత్యాంతర్ధ్వాంతం మిహిర శశినోః శక్తిమఘనామ్ |
ప్రహస్య వ్యాఖ్యాతస్తదుచిత తమోభేదనపదే
సమాసే నో షష్ఠీ వికసతి తృతీయైవ సుకరా || ౧౬ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ భువన భవజాతాండఘటనా
పటిష్ఠే చోర్ధ్వాథః స్ఫుటపటుతరే ఖర్పరయుగే |
శివోలింగం సర్వం తదుదరగతం స్యాద్ధి నిగమః
తథావాదీ సత్యం పదతి ఖలు తత్కేన భవతి || ౧౭ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ భజ యజ శివార్ధాంగ వపుషం
త్యజాసంతం మార్గం వ్రజశివపురీం ముక్తినిలయామ్ |
న చేదేతౌ వరౌ భజసి యజ దైవాస్యమముతః
త్యజ శ్రౌతం మార్గం వ్రజ నిరయమిచ్ఛైవ సుఖదా || ౧౮ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ పఠతి సమహాన్ ధాతృవిషయే
పలాయధ్వం యూయం భవథ భయభీతా యమభటాః |
పతంత్యా సంసార భ్రమణ పరితాప ప్రమథన
ప్రచండాస్తస్యాగ్రే ప్రమథపతి వీక్షారసఝరాః || ౧౯ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ మమ విమల జన్మావనిరుహః
ఫలే ద్వే తత్రైకం జనయతి రుచీః పాయసమయీః |
ఫలత్యేకం సర్పిర్ద్వయమపి మదగ్రగ్రసనతః
త్వరత్యేకాస్వాదే నమతి రుచితాసీద్ద్వికలనే || ౨౦ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ పఠసి హఠయోగాదిభిరలం
కిముద్దిశ్యాత్మానం వ్యథయసి వృథా భ్రాంతిరఫలా |
కరస్థే శ్రీఖండే మృగయసి హి ముస్తాం సికతలే
జడాదేశః కాం కాం దిశతి విపదం నో శివ శివ || ౨౧ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ వద యది శివం వాంఛతి భవాన్
న చేదేతన్నేవ శ్రుతిసమయ సిద్ధాంతమవదమ్ |
వినా హేతోః కార్యం న ఖలు పటతంతూన్ ఘటమృదః
న జానీషే కిం వా శివవిరహితో నాప్స్యతి శివమ్ || ౨౨ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ పరమశివ కారుణ్యజలధే
స్థిరీకృత్య స్వాంతే మమ విమలభావం కురు సదా |
చరేయం సర్వం తే నిరుపమ నిరాతంక మహసాం
జ్వలజ్జ్వాలాజాల జ్వలితమిదమాసీజ్జగదితి || ౨౩ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ వద వద రసజ్ఞే బుధగణాః
భవంతీం తన్నామ్నీమభిదధతు చైనం యది న చేత్ |
న యోగం రూఢిం వా భజసి ఖలు డిత్థాది తులనా
భవేద్దైవీశక్తిస్త్వయి విఫలితా స్యాద్ధిచినుహి || ౨౪ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ జగతి ఖలు నేత్రద్వయమిదం
బహిశ్చక్షుర్ద్వంద్వం న హి దిశతి వస్తు వ్యవహితమ్ |
ఇదం బాహ్యాభ్యంతః స్ఫుట విమల విజ్ఞాన విభవం
గరీయస్త్వోచ్చారాద్దిశతి ఖలు నేత్రం సమధికమ్ || ౨౫ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ వదనసదనే యస్య మహతః
తదీయం పాదాబ్జం రఘుపతి పదాబ్జం ప్రహసతి |
న తచ్చిత్రం తస్మిన్ పరమ పురుషార్థం ప్రదరజో
వ్రజాలానే మౌనేర్దిశతి కిల సంసారపతనమ్ || ౨౬ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ సకృథవశముచ్చారణ బలాత్
దిశేతాం సామ్రాజ్యం పురమథన తే ముక్తినిలయమ్ |
న చేత్తస్యైవాంతః కిమివ నివసేదాంతరగుహా-
-విహారేలోలః సన్నిదముదవహన్మే దృఢపదమ్ || ౨౭ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ క్షితిజలశిఖిస్పర్శనవియత్
వివస్వచ్ఛీతాంశు ప్రథమపురుషైరష్టభిరిదమ్ |
తతం విశ్వం పశ్చాద్వదతి ఇతి మత్వా సుఖమహో
నరః ప్రోజ్ఝన్ సర్వం కిమితి న పిబేత్తన్మథురసమ్ || ౨౮ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ ప్రకటిత నిజద్వంద్వవిధయా
జగన్మాతాపిత్రోర్మిధునమదధాతాం శ్రుతిపథే |
జనాస్తస్మాద్యూయం తరత చరతావశ్యమవనౌ
పితృభ్యాం నైవాన్యత్ పరమపద సంప్రాప్తి విభవే || ౨౯ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ రసిక రసనా రంగచతురౌ
మనోధర్మాధర్మాభ్యసన గజకంఠీరవ శిశూ |
వపుః కార్యాకార్య వ్యసన హరిణ వ్యాఘ్రకలభౌ
వినోదం తన్వాతే కిమిహ మమ కాలాపనయనే || ౩౦ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ జగతి వశధాతు ప్రకటితా
వితి ప్రోచుః కేచిద్ధ్రువమితి తదీయాస్త్వచతురాః |
శివాత్సూత్రోద్ధారస్తదనుఖలు ధాత్వర్థ వివృతిః
కథం పౌర్వాపర్యం వదత విబుధాః సంశయమిదమ్ || ౩౧ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ గురుముఖత యేష్యన్నహరహః
జపిష్యత్యాశాస్యం న ఖలు తదయం పూర్ణహృదయః |
ఇతి ప్రాచీనాస్తే శివపదముపేత్య స్థితిమితాః
కిముద్దిశ్యాజాపీస్త్వమిహ శివ ఏవాసి భగవాన్ || ౩౨ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ మనురయమభిన్న స్వరహలాం
విభేదాశ్చత్వారః ఫలిత పురుషార్థః శ్రుతిమతాః |
నచైకస్మిన్మంత్రే సకలపురుషార్థ ప్రతిగతిః
కిమర్థం భ్రాంత్యాన్యన్మను ధిషణయా బిభ్రథ ధురమ్ || ౩౩ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ మధురిమ గరిమ్ణా మధురసే
పయఃపూరే కుత్సాం న పరమపరం కిం జనయతామ్ |
జిహాసన్నాహారే సురపురి సదా గాంగ సలిలం
పిబన్ కో వా లిప్సాం భజతి సరసః పల్వలజలే || ౩౪ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ పరమపద మాం పాహి పదయో-
-ర్మిళిత్వాధావంతే యుగమభవ దష్టాక్షరమనుః |
సకృత్తం యః కోవా పఠతి తదధీనో గిరిధనుః
పరః సర్వాద్వైత ప్రథిత నిజసామ్రాజ్యవిభవైః || ౩౫ ||

శివేతి ద్వౌవర్ణౌ మమ వపుషి సర్వాంగ కవచౌ
పరం సవ్యాసవ్య ప్రసరణ పటిష్ఠాంబక వరౌ |
ఉభావంతర్బాహ్యాహిత మథనకోదండతిలకౌ
భృశం స్యాత్తాం మోక్షశ్రియమవసరే దాతు ముదితౌ || ౩౬ ||

శివపదాదధికో న పరో మనుః
శివపదాదధికా న పరా గతిః |
శివపదాదధికం న పరం పదం
శివపదాదధికం న హి శాసనమ్ || ౩౭ ||

శివస్త్రాతా శివోదాతా శివో మాతా శివః పితా |
శివ ఏవ హి మే సర్వం శివాదన్యం న వేద్మ్యహమ్ || ౩౮ ||

శివపదమణిమాలాం యే తు కైవల్యమూలాం
దధతి పఠనమాత్రాద్ద్రాక్ఛివాధీన చిత్తాః |
భవతి ఖలు భవానీ భర్గయో రాజధానీ
ప్రమథ విహృతివాటీ భానుభూతేశ్చ పేటీ || ౩౯ ||

శివలింగముమైవాంగ మనయా సహితస్తథా |
తయోః సంబంధ ఇత్యేవం పదత్రయముపాస్మహే || ౪౦ ||

ఇతి శ్రీశంకరాచార్యకృత శివపదమణిమాలా |

Found a Mistake or Error? Report it Now