విజయాదశమీ కీ కథా (దశహరా వ్రత కథా)

|| విజయాదశమీ కీ కథా (దశహరా వ్రత కథా) ||

ఆశ్విన మాస కీ శుక్ల పక్ష కీ దశమీ తిథి కో ‘విజయాదశమీ’ కహా జాతా హై, ఔర ఇసకే నామ కే పీఛే కఈ పౌరాణిక ఔర జ్యోతిషీయ కారణ బతాఏ గఏ హైం. ఇస దిన కో ‘విజయాదశమీ’ కహే జానే కా ఏక ప్రముఖ కారణ దేవీ భగవతీ కే ‘విజయా’ నామ సే జుడా హుఆ హై.

ఇసకే సాథ హీ, ఇస దిన భగవాన శ్రీరామ నే లంకా పర విజయ ప్రాప్త కీ థీ, ఇసలిఏ భీ ఇసే విజయాదశమీ కహా జాతా హై. జ్యోతిష శాస్త్ర కే అనుసార, ఆశ్విన శుక్ల దశమీ కో తారా ఉదయ కే సమయ ‘విజయ’ నామక విశేష కాల హోతా హై, జిసే కార్య సిద్ధి కా సమయ మానా జాతా హై, ఇసలిఏ భీ ఇస దిన కో విజయాదశమీ కహా జాతా హై. ఇస దిన అపరాజితా పూజన ఔర శమీ పూజన కరనే కీ భీ పరంపరా హై.

విజయాదశమీ ఖాసతౌర పర క్షత్రియోం కా ప్రముఖ పర్వ మానా జాతా హై, ఇస దిన వే అపనే శస్త్రోం కీ పూజా కరతే హైం. బ్రాహ్మణ వర్గ ఇస దిన సరస్వతీ పూజన కరతా హై, జబకి వ్యాపారీ వర్గ అపనే బహీ-ఖాతోం కా పూజన కరతా హై.

విజయాదశమీ, జిసే దశహరా భీ కహా జాతా హై, భారతీయ సంస్కృతి కా ఏక ప్రముఖ త్యోహార హై. యహ అశ్విన మాస కే శుక్ల పక్ష కీ దశమీ తిథి కో మనాయా జాతా హై ఔర ఇసే అచ్ఛాఈ కీ బురాఈ పర విజయ కా ప్రతీక మానా జాతా హై. విజయాదశమీ సే జుడీ దో ప్రముఖ పౌరాణిక కథాఏఀ హైం – ఏక భగవాన శ్రీరామ కీ ఔర దూసరీ మాఀ దుర్గా కీ.

భగవాన శ్రీరామ ఔర రావణ కీ కథా

రామాయణ కే అనుసార, అయోధ్యా కే రాజా దశరథ కే పుత్ర భగవాన రామ కో 14 వర్షోం కా వనవాస హుఆ థా. ఉనకే సాథ ఉనకీ పత్నీ సీతా ఔర భాఈ లక్ష్మణ భీ వన గఏ థే. వనవాస కే దౌరాన, లంకా కే రాజా రావణ నే ఛలపూర్వక మాతా సీతా కా హరణ కర లియా. జబ భగవాన రామ నే యహ దేఖా, తో ఉన్హోంనే రావణ సే యుద్ధ కరనే కా నిర్ణయ లియా.

రావణ ఏక మహాన విద్వాన ఔర పరాక్రమీ యోద్ధా థా. ఉసే కఈ వరదాన ప్రాప్త థే, ఔర వహ అపరాజేయ మానా జాతా థా. రామ నే వానర సేనా, జిసమేం హనుమాన, సుగ్రీవ, జాంబవంత ఆది శామిల థే, కీ మదద సే రావణ సే యుద్ధ కియా. యహ యుద్ధ కఈ దినోం తక చలా. అంతతః రామ నే రావణ కా వధ దశమీ కే దిన కియా ఔర సీతా కో ముక్త కరాయా. ఇస దిన కో “విజయాదశమీ” కే రూప మేం మనాయా జాతా హై, జో బురాఈ పర అచ్ఛాఈ కీ జీత కా ప్రతీక హై.

మాఀ దుర్గా ఔర మహిషాసుర కీ కథా

దూసరీ కథా మాఀ దుర్గా ఔర మహిషాసుర సే జుడీ హై. మహిషాసుర ఏక అత్యంత శక్తిశాలీ అసుర థా, జిసనే దేవతాఓం కో హరాకర స్వర్గ పర అధికార కర లియా థా. మహిషాసుర నే పూరే బ్రహ్మాండ మేం ఆతంక ఫైలాయా ఔర కిసీ భీ దేవతా యా యోద్ధా సే నహీం హార రహా థా. దేవతాఓం నే మహిషాసుర కే ఆతంక సే ముక్త హోనే కే లిఏ త్రిమూర్తి (బ్రహ్మా, విష్ణు, మహేశ) సే సహాయతా మాంగీ.

త్రిమూర్తి నే అపనీ శక్తియోం సే మాఀ దుర్గా కీ ఉత్పత్తి కీ. మాఀ దుర్గా నే మహిషాసుర సే నౌ దినోం తక భీషణ యుద్ధ కియా. మహిషాసుర బార-బార రూప బదలతా, లేకిన దేవీ దుర్గా నే అంత మేం దశమీ కే దిన ఉసకా వధ కర దియా. ఇసలిఏ, విజయాదశమీ కో మాఀ దుర్గా కీ మహిషాసుర పర విజయ కే రూప మేం భీ మనాయా జాతా హై.

విజయాదశమీ కా మహత్వ

విజయాదశమీ న కేవల పౌరాణిక దృష్టికోణ సే బల్కి ఆధ్యాత్మిక ఔర సాంస్కృతిక దృష్టికోణ సే భీ మహత్వపూర్ణ హై. యహ త్యోహార హమేం సిఖాతా హై కి జీవన మేం కిసీ భీ ప్రకార కీ బురాఈ కా అంత అవశ్య హోతా హై ఔర అచ్ఛాఈ కీ జీత హోతీ హై.

యహ కర్మ ఔర ధర్మ కే మార్గ పర చలనే కీ ప్రేరణా దేతా హై. విజయాదశమీ పర రావణ దహన కీ పరంపరా భీ హై, జిసమేం లోగ రావణ కే పుతలే కో జలాకర యహ సందేశ దేతే హైం కి అహంకార, లోభ, ఔర అన్య బురాఇయోం కా అంత అవశ్య హోతా హై.

ఇస దిన లోగ నఏ కార్యోం కీ శురుఆత భీ కరతే హైం, జో శుభ మానీ జాతీ హై. కఈ స్థానోం పర శస్త్ర పూజన ఔర విశేష పూజా-అర్చనా భీ కీ జాతీ హై. విజయాదశమీ ఏక ఉత్సవ హై జో యహ సందేశ దేతా హై కి జబ హమ సచ్చాఈ, ధర్మ ఔర న్యాయ కే మార్గ పర చలతే హైం, తో విజయ అవశ్య హోతీ హై.

ఏక బార మాతా పార్వతీ నే భగవాన శివ సే విజయాదశమీ కే మహత్వ కే బారే మేం పూఛా. శివజీ నే బతాయా కి ఆశ్విన శుక్ల దశమీ కో జబ తారా ఉదయ హోతా హై, తబ ‘విజయ’ నామక శుభ కాల ఆతా హై, జో సభీ ఇచ్ఛాఓం కీ పూర్తి కరనే వాలా హోతా హై.

అగర ఇస దిన శ్రవణ నక్షత్ర కా సంయోగ హో, తో ఇసకా మహత్వ ఔర భీ బఢ జాతా హై. భగవాన రామ నే ఇసీ విజయ కాల మేం రావణ పర విజయ ప్రాప్త కీ థీ, ఔర అర్జున నే భీ శమీ వృక్ష సే అపనా గాండీవ ఉఠాకర శత్రుఓం పర విజయ పాఈ థీ.

దుర్యోధన నే పాండవోం కో జుఏ మేం హరాకర 12 వర్షోం కా వనవాస ఔర తేరహవేం వర్ష మేం అజ్ఞాతవాస కీ శర్త రఖీ థీ. తేరహవేం వర్ష కే దౌరాన అర్జున నే అపనా గాండీవ శమీ వృక్ష పర ఛిపా దియా థా ఔర బృహన్నలా కే రూప మేం రాజా విరాట కీ సేవా కీ థీ.

జబ గౌ రక్షా కే లిఏ అర్జున కో యుద్ధ కరనా పడా, తో ఉన్హోంనే శమీ వృక్ష సే అపనా ధనుష ఉఠాకర శత్రుఓం పర విజయ ప్రాప్త కీ. ఇసీ తరహ, రామచంద్రజీ నే భీ లంకా పర చఢాఈ కరనే కే సమయ శమీ వృక్ష కే పాస విజయ కా ఆశీర్వాద ప్రాప్త కియా థా. ఇసలిఏ, విజయాదశమీ కే దిన శామ కే సమయ విజయ కాల మేం శమీ పూజన కియా జాతా హై.

Found a Mistake or Error? Report it Now